donderdag 28 november 2024

Paris - Bert Wagendorp

 Juicy nieuws verkoopt beter dan armoede!


'De keizer is zijn eigen revolutie aan het voorbereiden,
alleen weet hij het nog niet.'

Rond 1870 breken er in Frankrijk roerige tijden aan! Terwijl de in lompen geklede allerarmsten hun woedende stem verheffen, raakt het land verzeild in een oorlog met de machtige Duitse Bond. In het belegerde Parijs houdt de Amerikaans-Achterhoekse journalist Abel Sikkink zich sterk. Ook als het granaten regent hoort een reporter verslag uit te brengen. 

Parijs aan je voeten
Maar vóór de vertrouwde wereld kantelt, neemt Bert Wagendorp je als een cameraman mee door de stad. Je gaat van bistrots naar restaurants en theaters maar ook van chique straten naar de gore armoede in vergeten wijken. De uitdrukking 'zo arm als een kerkrat' moet in de 19de eeuw ontstaan zijn. Je ontmoet politieke idealisten en bonapartisten, buitenlandse verslaggevers, aanstormende en gevestigde namen uit de cultuurscène. Bovendien maakt ontdekkingsreiziger Henry Morton Stanley zijn opwachting in de Franse hoofdstad waar hij een bijna onmogelijke opdracht krijgt van zijn sponsor, de krantenmagnaat James Gordon Bennett jr., die ook de broodheer is van Abel Sikkink. 

Waar Abel, onder Amerikaanse invloed, eerst nog het sterke individu bewondert en het collectief wantrouwt, leert hij dat je zonder hulp niet vanuit de diepste armoede kunt opstaan. Ook de confrontatie met een openbare terechtstelling is een leermoment voor hem. Voor deze barbaarse daad kan hij enkel weerzin voelen. Van een afstandelijke waarnemer evolueert hij naar een journalist die op zoek gaat naar de waarheid achter de feiten.

Bang voor de perswaakhond !
Het publiceren van de stukken zoals hij die wil schrijven, is trouwens niet eenvoudig. Hoofdredacteur Bennet Jr. denkt in oplagecijfers en is niet wars van spektakelberichtgeving. De censuur komt trouwens niet alleen van binnenuit. In het autocratische Frankrijk van die tijd worden verslaggevers geïntimideerd door de Sûreté, de nationale veiligheidsdienst. Het met zachte of harde hand muilkorven van reporters zorgt voor een lijntje met de hedendaagse strijd om persvrijheid. 

'Paris' is geschreven in een zwierige taal, verrast je met doordenkertjes, en laat je geregeld glimlachen. Het is geen zwaar, donker boek over kommer en kwel. Hoewel alles wat er toe doet bij naam en toenaam wordt genoemd, hanteert Bert Wagendorp een licht lopende pen. Wie van geschiedenis houdt, wordt bovendien verwend met weetjes die het resultaat zijn van grondige, gedetailleerde research. 

Baanbreker
Maar hoe denkt de romanlezer over dit boek? Bij gebrek aan voldoende handeling (of plot, zoals je wil) is het best mogelijk dat hij op zijn honger blijft zitten. Daarbij kun je moeilijk in de geest van Abel Sikking kruipen. Met andere woorden: het personage komt niet echt tot leven. Je merkt te weinig van zijn innerlijke strijd, hij laat je zelden toe tot zijn gevoelswereld. De empathische lezer komt dus veel minder aan zijn trekken dan de registrerende kijker die het cameraoog volgt. Toch blijft de zichzelf en anderen beschouwende nieuwsjager interessant genoeg voor een warme herinnering aan de pionierstijd van de journalistiek!

★★★★

dinsdag 26 november 2024

Wraakzusters - Machteld van Zalingen

Moord verjaart niet !


Na het publiceren van 'Het genootschap', een krachtige en maatschappelijk relevante thriller, verdient Machteld van Zalingen dat je ook haar eerdere werk leest. En waarom niet beginnen met haar debuut?

Daadkracht!
Wanneer drie hartsvriendinnen ongewild getuige zijn van een moord, besluiten ze voor de makkelijkste weg te kiezen. Geen aangifte doen lijkt de voor de hand liggende oplossing te zijn. Je weet maar nooit op welke manier je bij zo'n onderzoek betrokken geraakt! Elk van hen reageert verschillend op dat besluit: van mentaal vluchtgedrag tot het aanbinden van de strijd. Dat laatste doet Manon, die niet toevallig bij de politie is gaan werken. 

In de tijd van de feiten waren de tegenspelers arrogante, elitaire studenten die een loopje namen met sociale regels en wetgeving. Als zo'n vijftien jaar later de hoofddader overlijdt, vindt Manon dat er eindelijk gerechtigheid moet komen. De mannen ontliepen al veel te lang hun straf! Juliet is het daarmee eens, de wat onstabiele Petra heeft intussen de weg naar een zelfgekozen dood genomen.

Genieten en zweten
De combinatie van grensoverschrijdend gedrag, geheimen en revanchegevoelens is een brouwsel waar een psychologisch onderlegde auteur wel iets mee kan. En dat is Machteld van Zalingen. Innerlijke en andere conflicten, de beleving van uitdagingen, angst, twijfel... lijken makkelijk uit de pen van deze schrijfster te vloeien. Een geslaagd boek geeft de lezer vaak de misleidende indruk dat het vak van verhalenverteller niet zo vreselijk moeilijk is. De 'boekenconsument' mag dat ook denken. Zijn erkenning loopt via het opgaan in het plot. De zweetdruppels horen in het schrijfhok te blijven! 

Als je 'Het genootschap' gelezen hebt, dan valt het je op dat het orthodox-protestantse geloof in beide romans een rol speelt. In 'De wraakzusters' ontworstelt Juliet zich aan een kille, intolerante, enggeestige opvoeding. Dat terugkerend thema zou een interessante vraag kunnen opleveren in een volgend interview met de schrijfster.

De weg naar perfectie
Bij een verdere vergelijking tussen beide boeken stel je vast dat het eerste deel van het debuut wat compacter kon. Toch heeft Machteld van Zalingen meteen haar signatuur geplaatst. Het flink gestoffeerde plot, de psychologische diepgang, de prettige spanningsboog en een dosis originaliteit waren er van bij het begin. Daarnaast is het fijn om te constateren dat een auteur zich al schrijvend perfectioneert. 

Of er op de weg van goed-beter-best nog een keer de hulp van hond Tipsy zal worden ingeroepen is zeer de vraag. Om je in zijn heldenrol te verplaatsen is véél verbeelding nodig! Als knuffeldier mag hij natuurlijk wel terugkeren. Ook zou de veelvuldig herhaalde vraag 'Wijntje?' afgevoerd mogen worden. Zelfs dure wijnen zitten vol chemicaliën! En er zijn heel wat gezelligheidsdrinkers te vinden in het thrillergenre. Waarom niet 'Glaasje bruiswater?' Of 'Een ontspannend kruidentheetje?' Moet kunnen, dames!

★★★★

Lees hier de recensie van 'Het genootschap'

zaterdag 23 november 2024

De wijsheid van wolven - Elli Radinger

Een vriendschapsverzoek aan de wolf ! 


'Wie bang is van de wolf in het bos, zal het doen en laten van de jager 
- de man en zijn mannelijkheid - niet in twijfel trekken.
Zo worden macht en gezag bekrachtigd.'

Zowel in sprookjes als in televisieprogramma's voor kinderen wordt de grote broer van de hond nog steeds voorgesteld als 'de boze wolf'. Tenzij je wegrent van het dier zul je niet als prooi worden gezien. In het samenleven van mens en wolf, is trouwens de mens het probleem. Het voortdurend terugdringen van het leefgebied van vrije dieren is niet alleen intolerant maar ook onverstandig. Wetenschappers benadrukken dat als gevolg van krimpende of uitstervende dierenpopulaties ecosystemen veranderen van koolstof opslorpende putten in koolstofbronnen. En wie de wolf letterlijk wil omarmen, kan dat leren van Elli Radinger. 

De lessen van de roedel 
Dit ervaringsverhaal is zowel persoonlijk als kennisgericht. Elli Radinger is al dertig jaar actief als onafhankelijk natuuronderzoeker die het gedrag van wolven in kaart brengt en foute aannames of misverstanden uit de wereld helpt. Haar passie en expertise dragen zeer bij tot het illustreren van haar bevindingen met tot de verbeelding sprekende voorbeelden en details. Vaak houdt ze ons een spiegel voor. Van de wolvensamenleving kan onze maatschappij één en ander leren! Bijvoorbeeld over leiderschap...

Wil je een roedel aanvoeren, dan moet je over natuurlijk leiderschap beschikken: mentaal sterk zijn en tonen dat je acties het welzijn van de familie dienen. Macht om de macht valt heel slecht bij wolven. Dat kan je letterlijk de kop kosten. Wolvenleiders zorgen voor harmonie en stellen zich zo nodig nederig op. Veel van onze politieke leiders daarentegen zaaien verdeeldheid die zelfs tot polarisatie of erger kan leiden. In een wolventroep is er heel weinig ruzie.

Bovendien zijn de familieleden, ook de mannetjes, erg zorgzaam voor elkaar. Iedereen draagt voedsel aan voor de welpjes, doet aan babysitting, respecteert de oudere soortgenoten, staat hen liefdevol bij en waardeert de kennisoverdracht van deze ervaren generatie. 

Vooroordelen 
Ellie Radinger laat de kans om stereotype denkbeelden recht te zetten niet voorbijgaan. Alfamannetjes die de jacht leiden, als eerste mogen eten en het alleenrecht op paren hebben... bestaan niet. En leiders hoeven niet altijd heren te zijn. In een van haar filmische beschrijvingen voert de schrijfster She-Wolf op, de Jeanne d'Arc van het Yellow Stone Park, die in face-to-face gevechten de grootste prooien, zoals een hertenbok van minstens driehonderd kilo, op de knieën kreeg. Ze was voor de duivel niet bang. Alleen tegen de loop van een vuurwapen had ze geen verweer!  

Zoals je mag verwachten word je in dit boek helemaal bijgepraat over communicatietechnieken, taakverdelingen, het verorberen van buitgemaakt voedsel, verrassende, wat pesterige bondgenoten, territoriumgedrag, talenten zoals volharding, geduld en acceptatie... en natuurlijk de relatie met de mens.

Wees aardig voor elkaar!
Wolven zijn niet op macho's gesteld! Dat bewijst het verhaal over een grote alfaman die in het Wolf Park (Wyoming) onder begeleiding contact mocht zoeken met een wolf die hij 'geadopteerd' had. Toen Machoman de dieren op een barse manier toesprak, gingen hun nekharen overeind staan en intimideerden ze de dominante bezoeker die voorzichtig maar snel moest worden afgevoerd om erger te voorkomen. 'Vrouwen schrikken er niet voor terug om zichzelf kwetsbaar op te stellen en willen niet 'veroveren' zoals de meeste mannen', schrijft Elli. 

Als zachtaardige wezens een vriendschapsverzoek naar een nieuwsgierige wolf sturen, wordt dat aanbod meestal enthousiast geaccepteerd. Slaag je erin om het vertrouwen van de viervoeter te winnen door de juiste lichaamstaal te gebruiken, dan mag je je verheugen op een intense omhelzing met eindeloze likjes. En als het helemaal klikt keert de wolf je het meest kwetsbare stuk van zijn lijf toe: zijn buik. Dan word je verondersteld de dikke vacht die diepvriestemperaturen weerstaat, vakkundig te aaien!

★★★★

vrijdag 22 november 2024

Het telefoontje - B.A. Paris

 'The queen of suspense' in het kort !


Elke auteur heeft wel ergens in een lade een aanzet voor een boek liggen, een aantal onafgewerkte pagina's die ooit een briljante invalshoek leken voor een volgende roman. Als de verbeelding het onverwachts laat afweten, komen die bladzijden op een we-zien-later-wel-hoopje terecht. 'Later' kan het moment zijn waarop de schrijver of schrijfster er een kortverhaal in ziet. 

Terugkerende signatuur
Ook B.A. Paris heeft nu acht beknopte stukken gebundeld onder de titel 'Het telefoontje'. Net als in haar ander werk is het empowerment van vrouwen een rode draad. In deze verhalenreeks bewijzen diverse personages dat ze, zelfs vanuit een hachelijke positie, hun leven kunnen sturen. Maar vrouwen worden niet geïdealiseerd. Opkomen voor zichzelf kan gepaard gaan met venijn zoals in het openings- en het titelverhaal. Verder speelt het begrip 'perceptie' een rol. Foute inschattingen leiden vaak tot misverstanden of zelfs een catastrofe! Hoe sterk B.A. Paris in psychologie is, blijkt niet alleen uit haar thrillers maar ook uit 'De spion', een stuk met een autistische man in de hoofdrol. Alle ervaringsdeskundigen onder de lezers zullen de rake portrettering herkennen!

Niet top!
Ondanks de pluspunten blijken deze verhalen toch iets te kort om de lezer helemaal in te pakken. Omdat een beperkt aantal bladzijden auteurs vaak de kans niet geven om de handeling goed uit te werken en verdieping te zoeken, blijf je zelfs bij B.A. Paris wat op je honger zitten. Bovendien krijgt de lezer de tijd niet om zich in de intrige te nestelen. Wie leest 'woont' graag in een plot! Daarom is pleiten voor een novelle - een lang verhaal, dus - verantwoord. Laat je overtuigen door Camilla Läckberg! 'Nachtspel' en 'Sneeuwstorm en amandelgeur' komen erg goed uit de verf.

Toch heeft B.A. Paris de spitsvondigheden nog steeds in de vingers. Wellicht werkt ze op dit moment aan een boek van lange adem en blaast ze ons binnenkort weer helemaal weg!

★★★

donderdag 21 november 2024

Schandalig mooie opera - Francis van Broekhuizen

Francis geeft een masterclass !


'Je kunt pas als volwassene echt goed aan je stem werken.
Dat is natuurlijk heel anders bij de instrumentalisten.'

Dat Francis van Broekhuizen een verhaal kan vertellen weet iedereen! Of ze ook een verhaal kan opschrijven, wordt duidelijk als je haar boeken leest. In 'Schandalig mooie opera' verwoordt ze niet alleen haar fascinatie voor dit muziektheater maar deelt ze ook haar kennis hierover. Begrijpen en inzichten ontwikkelen kunnen het beleven van cultuur versterken! 

Voor elke smaak een gerecht
Net als een ober die in een chique restaurant het menu komt toelichten, biedt Francis je componisten, opera's, aria's en libretto's aan waaruit je kunt kiezen. Je ontdekt onder meer dat Mozarts 'Figaro' als subversief werd gezien omdat de bedienden in het stuk slimmer waren dan hun meesters. Die gewaagde kijk schoot bij de aristocratie in het verkeerde keelgat. En je leest dat Verdi's 'Slavenkoor' uit Nabucco het officieuze volkslied van Italië werd in de periode van de onafhankelijkheidstrijd (1820-1870). Opera is veel meer dan een sing along evenement! Enige maatschappelijke relevantie vind je ook, maar dan in een minder prettige toonaard, bij Wagner die een notoire antisemiet was. Wie last heeft van keuzestress krijgt een instapmodel aangeboden. Dit boek wil drempelverlagend zijn!

Nooit uitgeleerd
Voor wie echt op zoek is naar de ins and outs van opera krijgt een masterclass over rubata, cavatina, cabaletta, vibrato, coloratuurstemmen, het inruilen van goden en graven voor mensen van vlees en bloed of het antwoord op de vraag waarom tenoren hun grote aria meermaals per avond zongen... En natuurlijk komt Francis op voor de erkenning van vrouwelijke componisten, zoals A
lma Mahler en Clara Schumann, die te vaak in dienst van hun man moesten staan. 

Net als een opera moet ook een boek gecomponeerd worden. Hoewel het een uitdaging is om diverse sub-genres, persoonlijkheden, historische contexten en de bijbehorende muziek-technische evolutie overzichtelijk in beeld te brengen, slaagt de schrijfster erin logische en gedoseerde verhaallijnen te vinden. Ook haar gevarieerde taal en vloeiende stijl mogen er zijn. Omdat ze de lezer bovendien op een directe, levendige manier aanspreekt, lijkt het alsof ze naast je staat. 

Van lezen naar luisteren en terug!
Van 'Schandalig mooie opera' geniet je nog meer als je wat sfeer kunt creëren door Mozarts 'koningin van de nacht' op de achtergrond te laten zingen of even je ogen sluit bij de dramatische stem van Maria Callas die in Bellini's 'Casta Diva' de godin van de maan om vrede smeekt.

Francis van Broekhuizen heeft geen divatrekjes, integendeel. Als ze terugdenkt aan haar afstudeermoment bij de Nieuwe Opera Academie, zegt ze 'een beetje trots te zijn' op haar summa cum laude (met de allerhoogste lof) onderscheiding. Voor 'Schandalig mooie opera' mag ze een cum laude (met lof) in ontvangst nemen en glimmen van trots!

★★★★

donderdag 14 november 2024

Mens blijven aan het front - Andrii Kobaliia, Gilles van der Loo

Reflecteren over het ondoorgrondelijke !


Met het kopen van dit boek 
steun je deze Oekraïense commandant en zijn eenheid!

Oorlog maait de vaste grond onder je voeten weg, oorlog brengt je in de diepste verwarring en stelt je elke dag vragen. Wie was je? Wie ben je nu? Wie ben je aan het worden? Hoe verhoud je je tot de vrienden die geen uniform willen aantrekken? Hoe sterk mag de band met je frontmaatjes worden? Hoe bescherm je je mentale kwetsbaarheid? 

In 'Mens blijven aan het front' kijkt Andrii Kobaliia, de commandant uit Kyiv, deze ontreddering diep in de ogen. Het boek is ontstaan tijdens wekelijkse telefoongesprekken met zijn Amsterdamse vriend Gilles van der Loo waarin hij lucht geeft aan zijn twijfels en verbijstering. Toch zal de lezer die een loopgravenverhaal met geknal, rookgordijnen en bloed verwacht, niet op zijn wenken bediend worden. Net als een tweespraak in een gevechtspauze aan het front, klinkt het woordenspel tussen beide vertellers beheerst en tegelijkertijd alert. Het is een oefening in introspectie.

'Maar alles, echt àlles went!' 

Natuurlijk neemt Andrii je ook mee naar de kou, de modder, de gebroken nachten, de trillende angsthanden, de dikke honden die om soldatenrantsoenen bedelen en de YouTube-handleiding die hem leert hoe hij een granaatwerper moet hanteren... maar al snel keert de blik zich naar binnen, naar de eenzaamheid, het vluchten in het nachtleven en de one-night-stands tijdens zijn verlof, de vraag naar de betekenis van zijn leven, de woede over het machtsmisbruik van carrièreofficieren, de frustratie over de corruptie in de Sovjetcultuur van het oosten. Andrii staat voor het nieuwe Oekraïne, voor de open horizon van de grootstadmens.

Hij ziet zichzelf als 'iemand die handelt, niet afwacht'. Toch is dit engagement een permanente evenwichtsoefening. 'Mijn uitdaging is om een volledig mens te blijven en dat zal, met elke maand dat ik dien, zwaarder worden', zo geeft hij toe. Ook ebt stilaan de bravoure, het jeugdige enthousiasme en de hang naar spanning van de begintijd weg. Hij beseft dat de euforie die hem ooit op de been hield, is opgebruikt. Endorfines hebben een houdbaarheidsdatum!

'Wat doet het met je als je hele omgeving uit is op je dood?'

Aan een Amsterdamse keukentafel pijnigt Gilles van de Loo zijn hersens. Omgaan met Andrii's teksten blijkt ingewikkelder dan het lezen van de krant. Hij wil zichzelf niet wijsmaken dat hij weet hoe het is om daar te zijn. Hoewel hij via een fictieve dialoog en een denkbeeldige reis probeert om dichterbij te komen, ervaart hij 
de tweedeling steeds sterker. Bovendien maakt hij zich zorgen over de afglijdende schaal die de geest van zijn vriend belaagt. Kan de frontheld zich nog overgeven aan diepere relaties? Denkt hij nog na als er een gedesoriënteerde Russische soldaat over de treinrails zwalpt? Of vertelt het uniform hem dat je dan meteen de trekker moet overhalen? Oorlog lokt je naar tal van valstrikken!

Met zijn scherpzinnige, empathische en beeldende taal bespeelt Gilles zijn lezers. Hij refereert onder meer aan het verfilmde boek 'Into the wild' van Jon Krakauer, het verhaal van een man die, op zoek naar zichzelf, de ene wereld voor de andere verruilt. Hij laat het materialistische bestaan achter zich en probeert zelfbedruipend in de wildernis van Alaska te overleven. Helaas loopt de ontdekkingstocht naar zichzelf fataal af. Soms zijn dromen te groot om te vangen en grenzen te weerbarstig om te verleggen. 

'De deur naar die andere wereld is aan het sluiten.'

Net als bij dit coming of age avontuur, vraag je je af naar welke bestemming de hoofdpersoon op weg is. Als de drones uit de lucht zijn en de granaten zwijgen, zit Andrii dan opnieuw van cocktails te genieten op een terras boven de Dnjepr? Of waagt hij zijn leven bij het schoonvegen van een mijnenveld? Vindt hij rust in het voorbijtrekken van dagen die het midden houden tussen adrenaline en routine? Of trekt een risicovolle uitdaging aan zijn mouw? Het kan alle kanten op. In het boek van je leven kun je immers nooit een laatste punt zetten! 

★★★★1/2

Wil je donateur worden, ga dan naar: www.gillesvanderloo.com (pagina Andrii Kobaliia)

maandag 11 november 2024

Ontmaskerd - Bernice Berkleef

Wat je prijs geeft verlies je !


Originaliteit is voor 'De inktkoelie' altijd een beoordelingsnorm. En alleen de beste auteurs zijn in staat om de platgetreden paden te vermijden. Frisse invalshoeken zijn dus welkom! Een verhaal dat zich afspeelt rond een in leven gehouden Germaanse traditie op Ameland vraagt dan ook om snel gelezen te worden!

Heidens ritueel
Op Sunneklaas (5 dec.) trekken groepjes verklede en gemaskerde mannen door donkere straten. Gewapend met stokken en toeterende runderhorens bezweren ze de kou, de duisternis en de boze geesten. Als ze andere klazen ontmoeten gaan ze een vuistgevecht aan, een inwijdingsrite waarbij ze op hun volwassenheid getest worden. Vrouwen en meiden hebben de keuze tussen thuisblijven of naar een 'open huis' gaan waar in de late avond met de klazen gedanst wordt. De ontmoeting van jonge mannen en vrouwen vindt zijn oorsprong in een vruchtbaarheidsritueel. In deze heidense denkwereld stond het overleven van de groep centraal. Ook daarom moest de winter verdreven worden en de zon snel terugkeren...

Indringers
Personages die hun identiteit of hun ware aard verbergen, al is het maar voor enkele donkere uren, lenen zich uitstekend voor een thrillerplot. In haar bekende heldere en gedoseerde stijl introduceert Bernice Berkleef verschillende levens die elkaar op een heftige manier ontmoeten op Sunteklaasavond. 'Ontmaskerd' is een roman over foute machtsrelaties, het aftasten van grenzen en erover heen gaan maar vooral over de relatie tussen Ameland en het vasteland. Zo is er de rebelse Amsterdamse tiener die moet afkoelen op het rustige eiland, de drugsroute die een destabiliserend effect heeft en de cameraploeg die de zelfgekozen beslotenheid van de eilanders bruusk doorbreekt. 

Respect
Als je een meer dan tweeduizend jaar oude traditie in ere wilt houden, dan kun je geen hordes toeristen uitnodigen. 'Ontmaskerd' is een boek dat ons attent maakt op de kwetsbaarheid van cultuur. Daarom is dit verhaal niet alleen origineel maar ook maatschappelijk relevant. Hoe moeilijk kan het zijn om de Amelanders enkele uren per jaar alleen met elkaar te laten zijn? Over heel de wereld vind je rituelen die dankzij hun exclusiviteit de tijd overleven. Cultureel erfgoed - denk b.v. aan Venetië - verdraagt slecht een overdaad aan cameraogen of andere blikken! Ameland is klein en daarom nog weerlozer. En... cultuur is beschaving! 

★★★★1/2

vrijdag 8 november 2024

Het chalet - Catherine Cooper

Als rancune wraak wordt !


'Wij waren skileraren.
Wij hebben iemand vermoord.'

In 'Het chalet' maakt Catherine Cooper iets minder haast dan in haar eerdere plots. De deelnemers aan 'De cruise' en de lifestyle journalisten in 'Het resort' op de Malediven bestookten elkaar veel sneller met vuurpijlen. Deze traagheid heeft vooral te maken met de drie verhaallijnen die zich in twee verschillende periodes afspelen. Die zorgen ervoor dat er in de eerste helft van het boek zo'n tien basispersonages worden geïntroduceerd. Dat zijn veel bakens om uit te zetten!

In de actuele tijdslijn maken we kennis met geslaagde ondernemers en hun partners die op skivakantie zijn in een luxe wintersportoord. Hoewel er wat onderhuidse spanningen zijn, speelt niemand open kaart. Twintig jaar eerder skieden twee jonge stellen over dezelfde berghellingen... tot er iets vreselijk mis ging. 

Te gezapig
Als er minder dan 40% te lezen blijft, ontstaat er een dynamiek tussen de personages die de uiteindelijke ontknoping met zich mee draagt. Dat is behoorlijk laat, vooral als je pas met Freida McFadden ('De leraar') op pad bent geweest! Het vroeg op gang brengen van een spanningsboog die tot het eind wordt volgehouden is geen eenvoudige opdracht. Als de karakters van Catherine Cooper onder druk van de omstandigheden hun geheimen moeten prijsgeven, verdringen donkere drijfveren zoals rancune en chantage de carpe diem-sfeer in het chalet. En wie met de angst voor een rechtszaak leeft, drinkt voortaan bittere champagne uit dure flessen.

De twee achtergrondlijnen, waarvan de hoofdstukken over Louisa en haar dochter te breed uitgemeten zijn, zorgen ervoor dat het hoofdverhaal enigszins ondergesneeuwd geraakt. Bovendien kun je niet lekker doorlezen als je te vaak naar een andere plotlijn moet gaan. Heb je als auteur behoefte aan een extra vertelspoor, beperk dan de ruimte die het in beslag neemt en hou het bij dat ene. En vraagt onze verbeelding niet om mee te worden genomen in een intrige die je rechtstreeks van A naar Z brengt? Of ben je dan terug bij de sprookjes uit je kindertijd? 

Rapportcijfer
Aan het eind mogen de handen wel op elkaar voor het netjes samenvoegen van de diverse bouwstenen. Bovendien hebben de personages een geloofwaardige, goed uitgewerkte identiteit en stuurt het skioord met zijn barre weersomstandigheden het plot aan. Ook het stellen van de schuldvraag is een interessant gegeven. Wanneer ben je (gedeeltelijk) schuldig? Voelen mensen zich soms onterecht schuldig of onschuldig? Durven ze openlijk schuld bekennen? Kan justitie altijd de schuldige aanwijzen? Enz. Toch kan de intensiteit en de originaliteit van het geheel een stuk beter! Zelfs het slotakkoord verloopt in mineur. 

Hoewel 'Het chalet' niet het niveau haalt van 'Het resort', moet je er wel rekening mee houden dat bij de Nederlandse edities de chronologie niet gerespecteerd werd. 'The chalet' is het (Engelstalige) debuut van Catherine Cooper. Je mag dus concluderen dat deze auteur een gunstige ontwikkeling heeft doorgemaakt. Ook 'De cruise' was, ondanks enkele tekortkomingen, een prettig lezende thriller.

Daar is... Millie!
En nu we het toch over Freida McFadden hebben gehad... De privé-kok en housekeeper van de gefortuneerde wintergasten heet Millie! Hoe mooi zou het zijn als de schrijfster een knipoog had bedacht voor een gewaardeerde collega. Helaas is 'Het chalet' verschenen (2020) voordat 'De hulp' (2023) geschreven werd. Gelukkig hoeft de rest van dit fictieve verhaal niet aan de werkelijkheid getoetst te worden!

★★★

dinsdag 5 november 2024

De leraar - Freida McFadden

De prins op het zwarte paard !


'Je kunt niet kiezen met wie je iets speciaals krijgt.'

Een gewone school, doorsnee leerlingen, herkenbare leraars, wat roddels en puberaal pestgedrag, dat is de insteek van de nieuwste McFadden. Deze New Yorkse succesauteur weet als geen ander dat de buitenkant van iemand heel weinig zegt over wat niet mag getoond worden! Daarom zijn alledaagse scènes een uitstekend uitgangspunt voor de thrillerstrop die ze om de nek van haar personages wil leggen.

Spelen met vuur
Lerares Wiskunde Eve, haar man, de leraar Engels Nathaniel, en leerling Adeline vormen de driehoek die met het omkeren van de bladzijden voor steeds meer vuurwerk zorgt. Hoewel vreemdgaan altijd een destabiliserende invloed heeft, is de relatie tussen een 38-jarige man en een tiener van zestien naast een privé-zaak ook een maatschappelijke kwestie. Als de affaire boven water komt, valt er een hele reeks dominosteentjes om.

De belangrijkste vraag die zich opdringt heeft te maken met het leeftijdsverschil tussen de geliefden. Is dit een MeToo-verhaal? Volgens de wet in deze Amerikaanse staat (New York?) ben je vanaf je zestiende niet meer strafbaar als je een relatie hebt met een volwassene. Maar hoe zit het met de geestelijke balans tussen een scholier en iemand die tweeëntwintig jaar ouder is? Tieners zijn emotioneel onstabiel, beïnvloedbaar en zien de wereld nog niet zoals hij in werkelijkheid is. Daar zou een ervaren man zich van bewust moeten zijn. De manier waarop ze Nathaniel vormgeeft, toont aan hoe Freida McFadden over zijn mentale overwicht denkt.

De grimmige boodschapper
Maar zit er ook poëzie in dit boek. Het lievelingsgedicht van de leraar Engels is 'The raven' van Edgar Allan Poe, een sombere geest die de strijd tegen drank en drugs verloor. Deze verzen vertellen het verhaal van het nachtelijk bezoek van een raaf aan een man die treurt om zijn overleden geliefde, misschien een jong meisje. Poe trouwde met een dertienjarig kind dat elf jaar later overleed. In de literatuur wordt de raaf vaak als een onheil voorspellende vogel voorgesteld... een waarschuwingssignaal dat Nathaniel niet lijkt op te vangen. Uit de latere ontknoping blijkt trouwens dat Eve de symbolische betekenis van de aaseter wel begrepen heeft. In de handen van deze schrijfster werkt de combinatie van spanning en poëzie!

In vergelijking met de trilogie rond de huishoudhulp Millie is 'De leraar' minder origineel. Toch is deze meest recente thriller een nieuw bewijs van McFaddens vakbekwaamheid. Het verliteraturen van psychologische ontwikkelingen en confrontaties is een immense uitdaging. En zij doet dat als de allerbeste! Bovendien laat ze aan het eind een ingenieus charmeoffensief op de lezer los. Twists and turns hoeven niet altijd spanning verhogend te zijn. De ene na de andere glimlach op het gezicht van je fans toveren, verdient evenveel applaus!  

★★★★1/2

zaterdag 2 november 2024

Het genootschap - Machteld van Zalingen

Een wreedaardig raderwerk !


'Een vlijtig mens verwerft gezag,
luiheid leidt tot slavernij'.

Ira is journalist. Geen desk reporter maar een onderzoeksjournalist, iemand die langdurig en diepgravend onderzoek verricht naar onder het tapijt geborstelde zaakjes die niet helemaal koosjer zijn of ronduit crimineel. Een onderzoeksjournalist steekt zijn nek uit, soms met gevaar voor eigen leven. Ideaal voor een thrillerplot!

Onder het mom van geloof
Als er een functie van communicatieverantwoordelijke vrij komt in een Noorse sekte solliciteert Ira met succes en vertrekt naar het uiterst noordelijk gelegen Tromsø. Daar komt ze in het keurslijf van een strak gereglementeerde en onvrije geloofsgemeenschap terecht. De machtsbeluste leidinggevende maakt handig gebruik van mensen die de veiligheid van een godvruchtige familie opzoeken. Toch is niet iedereen er vrijwillig. En Ira heeft niet alleen een beroepsmatige reden voor haar infiltratie in deze vijandige omgeving. Ze heeft een vermoeden dat haar, meer dan twintig jaar geleden, verdwenen broer door dit Noorse Genootschap ontvoerd werd.

Vanzelfsprekend stuurt Machteld van Zalingen diverse stoorzenders en kwade genii op Ira af. Maar omdat je zonder medestanders niet kunt winnen, kan ze ook rekenen op een bondgenoot aan het thuisfront en zelfs een opstandig lid van het devote gezelschap. Al deze goed uitgetekende, geloofwaardige romanacteurs creëren een beeld van een immorele leefgroep die zich dankzij haar groene imago binnen een rechtsstaat kan handhaven. 

Een geoliede machine
Maatschappelijke relevantie draagt altijd bij aan de betekenis van een boek. Er zijn kleine en grote autocratische regimes. Het Noorse Genootschap is een mini-versie van de werelddictaturen. Alles draait om autoriteit, status en graaicultuur, een ambitie die in stand wordt gehouden door onderdrukking, meedogenloosheid, censuur, een verklikkers- en angstcultuur. In zo'n klimaat is het moeilijk om in opstand te komen, ook omdat er in dit sektarisch gezelschap gewapende bewakers rondlopen om (verkooppraatje) 'de gemeenschap te beschermen tegen de boze buitenwacht' én, niet te vergeten, een kapo als kloosterzuster! 

Laat je meeslepen door dit plot maar vergeet niet dat fictie een perfecte spiegel kan zijn van foute menselijke verhoudingen die zeer moeilijk om te buigen zijn!

★★★★