Tegenpolen - Bernice Notenboom

Leven in een parka !

'Antarctica kent geen tederheid.' 

Bernice Notenboom wordt gedreven door zwerflust! Haar reispassie richt zich op ultrakoude gebieden, ijs- en sneeuwvlakten maar ook de hoogste toppen. In 'Tegenpolen' bundelt ze een aantal intense, zelfs risicovolle bestemmingen: het binnenland van Siberië, de Noordpool, Antarctica en Groenland.

Hoewel deze tochten in de buik van een klein team uitermate veel vergen van lichaam en geest, stelt deze winterse vrijbuiter zich volop open voor zintuiglijke ervaringen zoals helderblauw gekartelde pieken, sneeuwkristallen en het luisteren naar versplinterend ijs of naar de stilte. 

Niet voor watjes
Daar staan de ronduit gevaarlijke ogenblikken tegenover. Als je je op bewegende ijsplaten bevindt kun je wegdrijven... ook als je slaapt! De peilloze gletsjerspleten die niet altijd zichtbaar zijn, doen zelfs de lezer op de bank mee bibberen. En wanneer er aan 200km/u katabatische winden opsteken moet ook de meest ervaren poolreiziger uit een bijzonder mentaal vaatje tappen.   

Deelnemers aan poolexpedities ervaren noodgedwongen de steeds grotere kwetsbaarheid van unieke ecosystemen. Hoewel dit boek in 2010 werd uitgegeven, is het zeer actueel. Toen al waren er grote zorgen over de smeltende permafrost en het afkalven van de ijsmassa. Als het op je Antarctica-trektocht plots 5° wordt ben je niet alleen blij! En Groenlandse papsneeuw maakt je zeker niet vrolijk. De klimaatjournaliste, die Bernice Notenboom ook is, grijpt al jaren elke gelegenheid aan om deze nijpende kwestie onder de aandacht brengen. 

Waar het echt om gaat !
'Tegenpolen' is een beklijvend boek! Het expeditieleven van Bernice Notenboom is zo uniek en intens dat het haast niet te verwoorden is. En toch heeft de gouden pen van deze bèta-vrouw de lezer geraakt met beeldende, reflectieve en ontroerende taal. Ook de armchair traveller heeft begrepen dat het gaat om leven in het moment, de haat-liefde verhouding met de oncontroleerbare natuurelementen, het gevecht met de eigen grenzen... en niet om een selfie op de geografische zuidpool. Dat is iets voor de gefortuneerde champagne-toeristen!

Deze powervrouw houdt van de ijskoude, niet-tedere minnaar die Antarctica is en van al zijn ijzige rivalen! 

★★★★1/2

Pim Franssen - Een onmogelijk avontuur

Een machete is meer dan een souvenir !

 'Ik moest aan het eind van mijn leven wel iets te vertellen hebben!'

Als Pim Franssen zijn Land Cruiser richting Oost-Afrika stuurt is zijn ambitie torenhoog. Hij wil op zoek gaan naar de kluizenaar in hemzelf, naar authenticiteit, naar overrompelende ervaringen die tot inzichten leiden, zelfs naar plekken waar nog niemand geweest is. Net zoals David Livingstone, de onvermoeibare Britse ontdekkingsreiziger, probeert hij achter het raadsel van de oorsprong van de Nijl te komen. En het zou helemaal prachtig zijn mocht hij iemand ontmoeten die hem compleet maakt. Ook heremieten verlangen naar een grote liefde. De reis is vooral een innerlijke queeste!

Zo'n uitdagende tocht is natuurlijk geen zondagswandeling. Je eerste bekommernis is de staat van de wegen en de fitheid van de auto. Als je 4x4 ondanks de ondersteuning van bamboetakken en zandplaten op de modderige helling van Mount Kenia blijft hangen, heb je een sterk hoofd nodig. En dreigt de Toyota weg te glijden in een rivierbedding met een loerende krokodil dan heb je zelfs aan een hakkende machete niets. Toch is bij Pim de paniek altijd ver weg, blijft hij oplossing gericht denken. Petje af! 

Verdieping en verwarring

Waar de tocht begint als een race door streken en landen, afgewisseld met wat Pim hedonisme noemt - ongebreideld feesten, zuipen en versieren - gaat de chauffeur met het vorderen van de kilometers meer en meer op de figuurlijke rem staan. Naarmate de geest zich opent en de blik zich verruimt wordt het boek interessanter! Gedachten over Afrikaanse authenticiteit houden de schrijver terecht intens bezig. Waarom mist het leven in de dorpen creativiteit en diepgang? Dringt het post-kolonialisme een levensstijl op die de Afrikanen vreemd is? Verbetert daarom het materiële leven van de inlanders niet? Wordt er van hen gevraagd om onmogelijke stappen te nemen tussen een eenvoudig leefmodel en de technologische wereld, tussen een plattelandscultuur en de Westerse ondernemingsdrift en -stijl?

Terechte bedenkingen allemaal... maar ook gedachten vanuit één perspectief. Waarom niet eens met een kundige Afrikaan uit Nairobi of Kaapstad gaan praten? Dat Pim dat andere gezichtspunt niet zoekt heeft wellicht te maken met de insteek van de reis die zich afspeelt binnen de relatie tussen hem en zijn omgeving. Wie ben ik? Hoe verhoud ik mij tot de wereld waarvan ik deel uitmaak? 

Wat is reizen?

'Om iets te betekenen moet je verbinden', is zijn overtuiging. Onderweg lukt dat niet goed. Praten met doorsnee mensen is moeilijk omwille van de taalbarrière. Op dit vlak zouden we allemaal een voorbeeld kunnen nemen aan Erica Terpstra die een Himba-baby knuffelt en wiegt terwijl ze naast de moeder op de grond zit. Beide vrouwen praten dezelfde woordloze taal! En de lach van Erica is natuurlijk een onbetaalbare vorm van communicatie.

In 'Een onmogelijk avontuur' vormen de uitgebreide beschouwingen van deze afgestudeerde psycholoog/filosoof de rode draad en leiden tot een eindconclusie die de titel verklaart. Zijn gedachtengangen lopen via echte, literaire en mythische helden naar founding fathers, zoals Plato en Lacan, in zijn vakgebieden. 

Toch vraag je je als leek af of deze reiziger niet te absolutistisch en te abstraherend te werk gaat. Kun je ook iets stuk denken? Ligt de planeet niet in de eerste plaats aan onze voeten om vanuit nieuwsgierigheid en zwerflust ontdekt worden? Net zoals voor veel mensen is het moeilijk voor Pim om in het moment te leven. Invoelen is lastiger dan analyseren. Ervaren ligt hem minder dan overdenken.

Leven is beweging

'Een onmogelijk avontuur' is een erg eerlijk, reflectief verhaal dat getuigt van doorzettingsvermogen. Het is geschreven in een dynamische, rijke en afwisselende taal die je meeneemt op het ritme van de dagen en de uitdagingen. 

'(Ik heb) voor het eerst gekozen om ergens helemaal voor te gaan in plaats van de aandacht te verdelen', schrijft Pim. Kijk, met zo'n inzicht kan elke lezer wat! Dat hij later iets te vertellen zal hebben, staat wel vast. Het leven is tenslotte een bouwdoos vol verhalen!

★★★★

Hemelse juwelen - Donna Leon

Over hemels geluk verschillen de meningen ! 

Wie de avonturen van commissaris Guido Brunetti volgt, weet dat Donna Leon een passie heeft voor opera. In 'Hemelse juwelen' speelt de klassieke muziek zelfs een hoofdrol. Omdat een culturele stichting in Venetië de opdracht heeft gekregen om de nalatenschap van een 17/18de-eeuwse componist te laten onderzoeken, wordt deskundige Caterina Pellegrini in dienst genomen.

Als Caterina verneemt dat deze research werd aangevraagd door twee neven met een dubieuze reputatie en een totaal gebrek aan gecultiveerdheid, is ze op haar hoede. En is de bemiddelende advocaat Moretti wel te vertrouwen? Het wordt snel duidelijk dat de op geld beluste nazaten hopen dat er 'hemelse juwelen' uit de antieke kisten komen. Agostino Steffani was tenslotte niet alleen componist maar ook bisschop.  

Italiaanse taboes

Wie Donna Leon kent, weet dat ze de chaos en de corruptie in de Venetiaanse samenleving geregeld aankaart. Ook in dit boek geeft ze flinke kritiek op de deplorabele werkomstandigheden in de culturele sector, op de laksheid en corruptie van overheidsfunctionarissen, op de fraudepraktijken van burgers enz. Omdat haar scherpe stem teveel aversie opriep, heeft de schrijfster al vroeg in haar carrière besloten om haar boeken niet in het Italiaans te laten uitgeven. Heet dat niet zelfcensuur? Gelukkig zijn haar verhalen in zo'n 35 andere landen wel welkom!

Hoewel de historische achtergrond van 'Hemelse juwelen' uiterst leerrijk is, moet er toch ook gewezen worden op het ontbreken van een korte verklarende woordenlijst met onder meer niet-courante begrippen zoals 'beneficie' en 'prebe(nde)'. Beide termen stammen uit het kerkelijk recht en  suggeren waarom de componist-bisschop aan het eind van zijn leven zo arm was dat hij schulden achterliet. 

Muziek moet gehoord worden !

'Hemelse juwelen', een stand-alone in het uitgebreide oeuvre van Donna Leon, is een geslaagd pleidooi voor 'de kunst om de kunst', een aanklacht tegen 'de kunst als verdienmodel'! Maar heeft ze met het niet uitwerken van de beweegredenen van Dottore Moretti geen kans laten liggen? Heeft ze hem niet verder uitgetekend omdat de religieuze politiek geen noemenswaardige rol speelt in dit boek? Als dat zo is, waarom krijgt hij dan toch die signatuur? Ook mist haar geregeld terugkerende essayistische schrijfstijl het vloeiende van een fictieve vertelling. De dialogerende Donna Leon haalt trouwens een veel hoger niveau!

★★★1/2

Wat de hulp weet - Freida McFadden

Wie hoog vliegt kan diep vallen!

Wie vreest dat 'Wat de hulp weet' een poging is om het succes van 'De hulp' nog wat dunnetjes over te doen, kan op beide oren slapen! Freida McFadden heeft deze opvolger een origineel plot en een nieuwbakken cast meegegeven. Voor Millie, de stoere housekeeper uit het eerste deel, is weer een hoofdrol weggelegd. 

Als ze in het penthouse van Douglas Garrick gaat werken wachten haar pittige uitdagingen. Terwijl de neurotische, dominante werkgever haar op eieren doet lopen, maakt ze zich grote zorgen om zijn vrouw die een verborgen leven leidt achter de deur van de logeerkamer. Daarbij torst Millie een loden last uit haar verleden mee die elke dag opnieuw haar vrijheid belemmert. Nog vóór deze verhaalelementen met elkaar in aanvaring komen, stijgt de spanning bij de lezer!

Omdat de impulsieve Millie gevoelig is voor geweld dat vrouwen wordt aangedaan, werkt ze zich diep in nesten. Gelukkig kan ze rekenen op haar Siciliaanse vriend Enzo, de feelgood crimineel. Deze Robin Hood is een sympathieke creatie en haar hoop in bange dagen.

Millie en Freida op missie!

Waar in 'De hulp' de solidaire houding van het hoofdpersonage zich tot de eigen kring beperkte, heeft de schrijfster in dit vervolgboek het thema van de kwetsbare vrouw in een bredere maatschappelijke context geplaatst. Intussen hebben Millie en Enzo een aantal gewaagde reddingsmissies achter de rug. Die ervaring en de bijbehorende contacten ('Ik ken een mannetje', roept Enzo geregeld.) helpen hen om de volgende klus te klaren. Bovendien maakt de New Yorkse schrijfster duidelijk dat een achterstandswijk in Brooklyn geen veilige omgeving is voor meiden. En als slachtoffers verhaal gaan halen bij de politie, is begrip soms ver te zoeken.

Hoewel deze thriller net iets minder origineel is dan 'De hulp', laat Freida McFadden de lezer nooit los. Terwijl ze met vaste hand ze de spanningsboog bespeelt, zet ze haar fans waar het kan op het verkeerde been. Hier en daar serveert ze een dosis relativerende humor... alsof ze wil zeggen: 'Neem mijn woorden niet té ernstig, ik vertel maar een verhaal!' 

Zo laat ze een plotacteur in het stervensuur zeggen: 

'De spoelbak is rood van mijn braaksel. Het zal de pinot noir zijn.'

Freida McFadden heeft het maximum aantal lezers nog niet bereikt!

★★★★

Zie ook de recensies van 'De hulp ziet alles', De hulp, 'De perfecte zoon'

Alles wat jij hebt - Michelle Frances

Ons beschermt ons ! 

'Een klein stukje van haar ziel veranderde 
voor altijd van moleculaire samenstelling.' 

Als je voor een Michelle Frances-boek kiest, kom je nooit bedrogen uit! Natuurlijk wisselt de kwaliteit een beetje van thriller tot thriller. 'Zijn nieuwe vriendin' met het onvergetelijke, gewiekste karakter Cherry, overtreft daarbij al de andere plots. Snel dus naar haar nieuwste publicatie: 'Alles wat jij hebt'.  

De twee vrouwelijke hoofdpersonages zijn verbonden aan een bedrijf dat series produceert voor Engelse tv-kanalen. In dit uiterst competitieve milieu komt het tot een confrontatie tussen de jonge Emma en de kersverse moeder Carrie die tijdelijk haar baan moet afstaan aan de invalster. Bovendien is de ambitieuze Emma gekomen om te blijven. Het uit de hand lopen van dit conflict kun je, met een gerust hart, overlaten aan deze geroutineerde schrijfster.

Spiegelende plotspelers
Al snel zie je overeenkomsten tussen Emma en Cherry: beiden zijn, bijna wanhopig, op zoek naar een geslaagd leven, beiden hebben een drijfveer die frustratie heet. Terwijl Cherry uit een kansarm gezin komt, ervaart Emma ernstige psychologische druk van haar ouders. Ondanks die parallellen zijn de verschillen opvallend. Waar Cherry's vileine natuur een duistere charme heeft, oogt Emma kwetsbaar en leeft de lezer mee met haar strijd om zich staande te houden.

Michelle Frances is erg goed in het creëren van een karakter dat een stok in het hoenderhok gooit en genadeloos een wig drijft tussen mensen van wie het wil winnen. Je voelt meteen dat Carrie en haar man, ondanks hun status in de onderneming, geen partij zijn voor de berekende Emma. Toch speelt de graaicultuur van het bedrijf haar parten. Wie geld in het laadje brengt wordt beschermd, alle anderen zijn vervangbaar.

Ze staat er weer!

'Alles wat jij hebt' is een verhaal waarin mensen misbruik maken van elkaars zwakke plekken. Wie de ander steeds een stap voorblijft, is de winnaar! Ook deze keer heeft Michelle Frances een fris en vakkundig gecomponeerd plot afgeleverd.  

Oh ja... het hoofd van de crèche waar Carrie haar kleine Rory naartoe brengt heet... Sherie! K rijgt de aandachtige lezer hier een samenzwerende knipoog?

★★★★

Zie ook de recensie 'Niet mijn dochter'

Keerpunt - Noraly Schoenmaker - Itchy Boots

Niet zeuren maar poetsen !

'Je hebt vleugels. Leer ze te gebruiken en vlieg!'

Perzische dichter Rumi (13de eeuw)

Als je in de boekhandel naar reisboeken zoekt, lijkt het alsof de coronarestricties nog steeds gelden. Buiten wat langeafstandswandelaars zie je geen schrijvende nomaden meer. Het is schokkend om vast te stellen dat het laatste boek van Colin Thubron (The Amur river), voor velen 's werelds belangrijkste reisauteur na Paul Theroux, niet in het Nederlands vertaald is. Dus was de vreugde groot bij het ontdekken van een nieuwe durfal: Noraly Schoenmaker! 

Voor deze ervaren rugzakreiziger die ook voor haar werk als geoloog vaak in het buitenland aan de slag was, is de wereld geen onbekende. Toch moet ze op deze negen maanden durende tocht per motor uit een heel nieuw vaatje tappen! Na een snelcursus motoronderhoud in Delhi stuurt ze de machine van horizon naar horizon. Ze doorkruist Myanmar, Thailand, Maleisië, zet haar bike op een schip naar Oman en steekt de Perzische Golf over naar Iran. Van daar gaat het naar diverse landen in Centraal-Azië... tot er zo'n 25.000 km op de teller staat! En dan moet ze nog naar huis!

Het ene uitzicht is het andere niet
Op idyllische momenten ziet ze yaks, turquoise rivieren, abrikozenbomen, theevelden en de meest indrukwekkende bergtoppen. Op minder gelukkige ogenblikken komen vuilnisbelten, krotten, verstikkende smog en sissende, opdringerige macho's voorbij. Alléén reizende vrouwen zijn de moedigste avonturiers! 

Toch is haar grootste zorg de fitheid van de motor. Rotsachtige paden, grindwegen, linke afdalingen, slippartijen, kwaliteitsarme benzine... stellen hem op de proef. Het verbaast hoe snel Noraly in onbekende steden een betrouwbare monteur vindt. Koppelingskabels, verbrande -platen, banden, kogellagers... worden hersteld, vervangen of van kundig commentaar voorzien. Het angstbeeld is natuurlijk dat het voertuig de geest geeft op een uitgestorven vlakte of een kale berg.

Scheuren maar!
Omwille van de permanente dialoog tussen de Royal Enfield (merk uit India) en de bestuurder is dit vooral een motorreisverhaal. Om het reisliteratuur te kunnen noemen ontbreekt er beschouwende diepgang. Noraly Schoenmaker racet in recordtijd door landen. Rijden is het doel en het plezier. De ware reisschrijver, daarentegen, opent diverse invalshoeken op de plekken die hij bezoekt. Hij is nieuwsgierig en beantwoordt de leergierigheid van zijn lezer. Waarom zou je in het mythische Samarkand niet eens een locale gids onder de arm nemen in plaats van je meteen over te geven aan de vertrekdrang? 'Wat je niet weet, zie je niet', is een van mijn lichtjes gechargeerde uitspraken. 

Hoewel 'Keerpunt' een onderhoudend, sfeervol en soms ontroerend relaas is van een doortastende en onvermoeibare vrouw, blijft de armchair traveller enigszins teleurgesteld achter. Buiten een aantal rondgestrooide weetjes, die een ietwat gecultiveerde lezer al eerder heeft opgeslagen, wordt er geen poging gedaan om de blinde vlekken van Centraal- en Oost-Azië verder in te vullen. 

★★★1/2

Familieziek - Adriaan van Dis

Iedereen wilde een vader ! 

'Heimwee is zwakte !'

Oorlog is de grootst denkbare schadepost! Overlevenden verliezen have en goed: hun dierbaren, hun fysieke en mentale gezondheid, hun materiële zekerheden. Soms geraken ze ook hun land, cultuur en toekomst kwijt. Zelfs hun vooroorlogse vrijheid keert vaak niet terug. 

Mijnheer Java is zo'n grootverliezer. Hij heeft een kampsyndroom overgehouden aan Japanse gevangenschap in de voormalige kolonie Nederlands Indië. Nu krijgen PTSS-patiënten een door medicatie ondersteunde therapie. Na de oorlog moest je het doen met valeriaankruid. De familievader had last van ongecontroleerde agressie, somberheid, waanbeelden en nachtmerries. Zijn gedrag trok een zware wissel op het repatriantengezin waarin Adriaan van Dis, 'de jongen' in deze autobiografische roman, opgroeide.

Ondanks de driftbuien en de overgeërfde militaristische Jappencultuur, hield dit nieuw samengestelde gezin jarenlang stand. De drie meiden verlangden als halve oorlogswezen naar een vader en 'de jongen' liet zich telkens weer over de bol aaien door de man die zijn schoolpotloden tot in de perfectie kon slijpen. Als je verbeelding hebt kun je altijd ontsnappen. Met een pilotenmuts vlieg je hoog en ver!

Oorlog gaat nooit voorbij

'Familieziek' is opgebouwd uit taferelen, scènes die niet alleen eerstelijns oorlogsschade laten zien maar ook het doorsijpelen van pijn naar de volgende generatie tonen. Wie bekend is met het leven van Adriaan van Dis weet dat hij nooit voor een gezin of een andere vorm van samenwonen heeft willen kiezen. Er zou maar weer eens een jampot tegen het behang kunnen knallen! 

Deze korte stukken lenen zich makkelijk voor ritmische zinnen die een prettige vaart in het geheel brengen. Op de beste momenten ontstaat een poëtische cadans. Die is uitermate geschikt voor een voorleessessie of het inspreken van een luisterboek... activiteiten die deze auteur als gegoten zitten! 

Daarnaast bespaart de keuze voor het afstandelijke 'de jongen' en 'meneer Java' de lezer een dosis overgevoelig zelfbeklag. Lees meer over het jonge alterego in 'Naar zachtheid en een warm omhelzen', het verhaal waarin hij van zijn geadopteerde grootmoeder het troetelnaampje 'Sproet' krijgt!  

★★★1/2

Zie ook de recensie 'De kolonie mept terug'

Vagevuur - Tina Frennstedt

Bitterheid is een slechte raadgever !

Een nieuwe cold case-serie die zichzelf in grote letters voorstelt op de cover, doet bij de veellezer even de wenkbrauwen fronsen. Blijkbaar is het erg moeilijk voor auteurs om uit een heel nieuw vaatje te tappen! Hoeveel onopgeloste moordzaken uit een ver verleden hebben we al zien voorbijkomen? Snel uit de mouw geschud: Jussi Adler-Olsen, Val McDermid, Stieg Larsson, Ian Rankin b.v. kozen voor deze aanpak. Binnen het cold case-thema is er natuurlijk wel ruimte voor eigen inbreng. Benieuwd of Tina Frennstedt op dit gebaande pad enige originaliteit kan vinden. 

Als de ene na de andere aangestoken brand in het zuidoosten van Zweden voor slachtoffers zorgt, moeten rechercheur Tess en haar collega's alle zeilen bijzetten. Al snel wordt er een verband gelegd met een dossier van vijftien jaar geleden dat zonder het gehoopte resultaat moest gesloten worden. Omdat Tess in die tijd een kind dat de brand overleefde in huis heeft gehad, is ze extra gemotiveerd om alsnog de dader in te rekenen. Tim is intussen een jonge man geworden die aan een internationale voetbalcarrière werkt. Maar waar is Tim? En welk verband is er tussen de slachtoffers?

Christelijke loutering

'Vagevuur' verdient het label 'prima detective'. Het duurt niet lang voor de eerste puzzelstukjes naast elkaar worden gelegd. Er zijn geen onnodige uitweidingen. Het flink aantal plotelementen wordt in een ordelijke structuur gegoten. Ook de conclusie van de profiler is boeiend en toont aan dat de titel van dit boek goed gekozen is. Je zou zelfs kunnen zeggen dat in deze passages het leidmotief van het plot duidelijk wordt. 

Maar toch... Hoewel de personages geloofwaardig en herkenbaar zijn, is er geen enkel karakter dat in je herinnering blijft hangen. Bovendien is het érg jammer dat de belangrijkste dader in de eerste helft van het verhaal al ontmaskerd kan worden! De hedendaagse lezer van spannende boeken is ervaren en alert genoeg om dit soort uitglijders op te merken! Daar komt bij dat Tina Frennstedt zich bezondigt aan de nodige clichés: een onderbezet rechercheteam (geen tijd om oude dossiers opnieuw te bekijken), een overambitieuze jonge collega, een verslaafd zusje, een ex met een deuk in zijn eigenwaarde... alleen de verwaande, niet-empathische chef ontbreekt!

Durf uit je comfort zone te stappen !
Helaas heeft de keuze voor een cold case-scenario geen frisheid opgeleverd! Het zou b.v. interessant zijn om aan te tonen waarom een oude zaak niet succesvol kon afgerond worden en op welke manier rechercheurs nu te werk gaan. Zij kunnen gebruik maken van door de hedendaagse wetenschap gesteund forensisch onderzoek, getuigen die durven te praten omdat de intussen overleden betrokkene(n) niet meer beschermd hoeft/hoeven te worden, de verdwenen angst voor de dader die niet meer leeft, veranderde normen en waarden in de maatschappij als geheel zoals verdwenen taboes enz. 

Kortom: een onderhoudende roman met een prettige vertelstem maar geen titel die de jaarlijstjes zal halen!

★★★ 

Bloedband - Jet van Vuuren

Allerlei uit de hand gelopen pijn !

In dit tweede deel van de Barbara van Eck-serie starten oud-rechercheur Babs en haar teruggevonden dochter Kim, die juriste is, een detectivebureau. Meteen dient zich een boeiende maar complexe zaak aan. Voormalig tennisicoon en televisiepersoonlijkheid Lennard Wallage wordt op een juice-kanaal beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. Maar wat is waarheid en wat is roddel? En hoe toon je dat aan? 

Naast de snel veroordelende burger die de reputatie van Lennard in korte tijd onderuit haalt, meldt zich ook nog een gewiekste mol. Kan de man in het nauw bovendien blijven rekenen op de steun en het vertrouwen van partner Joyce? En heeft hij wat aan zijn heethoofdige collega-vriend Geert?

Ook bij de dames van bureau Blom & Blom lopen de spanningen op. Teun, de gestoorde oom van Kim, heeft nog een rekening te vereffenen met Babs. Door zijn opvoeding in de bible belt is hij ervan overtuigd dat de hand van god hem stuurt. Er worden dus voldoende stokken in het hoenderhok gegooid om de dynamiek in dit plot aan te jagen.

Vu(u)rige confrontaties

Jet van Vuuren beschikt over de kennis en de kneepjes om de lezer al vroeg op sleeptouw te nemen. Terwijl ze haar karakters een goed uitgewerkte persoonlijkheid meegeeft, botsen de plotspelers met elkaar tot een heftige climax hen beschadigd achterlaat. Maar er is geen toneel zonder regie. Het spektakel kan alleen maar tot zijn recht komen in een hechte, uitgebalanceerde structuur. Ook deze techniek heeft Jet van Vuuren in de vingers!  

Toch kun je niet voorbij aan het puntje van kritiek aan haar adres en dat van gelijkaardige - vooral vrouwelijke - Nederlandstalige thrillerauteurs. Zelden is hun thematiek verrassend of uniek. Voor verfrissende invalshoeken moet je bij de buitenlandse collega's zijn: Freida McFadden, Nelle Lamarr, Emma Haughton, Rona Halsall, Sarah Goodwin, C.L. Pattison... De schrijvende Lage Landers mogen ons best vaker uit de poldersfeer halen. Voorbeelden van een open horizon vind je bij Yvonne Doorduyn (De affaire), Anya Niewierra, Mariska Overman (Noorderlicht), Eva Nagelkerke (Niet mijn droom)...

Dames, haal de luchtverfrisser af en toe boven!

★★★★

Vos in de VS - Michiel Vos

De president is belangrijker dan Rembrandt ! 

'De avond is kort. Morgen vroeg op.'

Zelfs na twintig jaar VS-ervaring én een Amerikaanse echtgenote verkeert de geest van Michiel Vos nog steeds in een spagaat. Hij wordt heen en weer geslingerd tussen de utilitaire, materialistische en imago-gedreven Amerikaanse samenleving en de waarden van het oude Europa: kennis en cultuur. Als hij op bezoek gaat bij een voormalige diplomate toont zij hem vol trots the power wall, foto's waarop ze met de presidenten Bill Clinton en, later, Joe Biden staat en een ingekaderde kaart van Hilary. Op de even verder hangende echte Rembrandt die Michiels hartslag aanjaagt, reageert ze zakelijk en nonchalant. 

Eten is werken

Bij het lezen van 'Vos in de VS' maak je tal van momenten mee die je Europese geest geweld aan doen. Socialising bijvoorbeeld is voor een Amerikaan netwerken met het oog op zaken doen tijdens een crowd funding-activiteit. Mensen ontmoeten is een verdienmodel! Op een lange mediterraanse lunch wordt spottend neergekeken. 'You don't have lunch, you do lunch', klinkt het berekend. 

Of zoals Arnold Schwarzenegger het verwoordt: 'No matter what you do in life, you have to sell it'. De terminator heeft zijn Habsburgse wortels al lang de rug toegekeerd. Net als de meeste van zijn collega's is deze oud-gouverneur van Californië (2003-2011) een politicus-entertainer die het altijd wint van de man of vrouw met dossierkennis.

Ook kunstenaars op zoek naar succes ontsnappen niet aan permanente zelfpromotie. 'Je bent artist by day, salesman at night' wanneer je in je beste pak de Big Apple-feestjes afschuimt. Het heeft Jeff Koons geen windeieren gelegd!  

Kennis is overbodig

Het meest schokkende voorbeeld van 'de natie als business-plan' vind je bij de welgestelde ouders die van mening zijn dat je niet naar een universiteit gaat om te studeren maar om de juiste contacten te leggen. Die kennis-sceptische houding ontstaat al in de middelbare school: neem dure chocolade mee voor de lesgever en misschien krijg je een paar extra punten.  

Een boekthema moet je afbakenen. Deze auteur heeft ervoor gekozen om de globale waarden van de Verenigde Staten te benoemen aan de hand van politieke en financiële machthebbers, van New York tot Hollywood. Omdat toonaangevende burgers in het volle licht staan zijn ze een rolmodel voor alle sociale lagen en is deze invalshoek veel betekenisvoller dan je op het eerste zicht zou kunnen denken. Hoewel kritische stemmen zoals die van Brad Pitt en George Clooney voor enig moreel tegengewicht zorgen, moeten deze Hollywood-acteurs het afleggen tegen de toneelspelers op de bühne van het landsbestuur en het grote geld.

Een jongen uit Maastricht

De immigrant Michiel Vos, de bijna-buitenstaander, moet veel moeite doen om met de juiste blik naar het gedrag van de Amerikaan te kijken. 

'Zie ik het wel?' 'Wat leeft er onderhuids?' vraag de Dutchie journalist zich af. 'In dit land word ik geleidelijk blind als ik diep onder de bovenlaag graaf', klinkt het een beetje wanhopig. Toch luidt zijn zelfverzekerde conclusie: 'Veel liberté, zeker, maar ook weinig égalité en fraternité.'  

 

Michiel Vos, door de flitsende jongens wat laatdunkend Mr. Euro genoemd, heeft met open vizier en lef naar het hart van een wereld gekeken die de Euro's op het oude continent de adem afsnijdt!  

★★★★1/2