Richting het kwaad - Viveca Sten

 Jezelf vernieuwen loont !

Begin 2024 werd 'Verborgen in de sneeuw' van Viveca Sten met groot succes uitgegeven in het Nederlandse taalgebied. Met dit eerste deel in de 'De Åre-moorden-reeks' lijkt de Zweedse auteur een stap vooruit te hebben gezet wat de kwaliteit van haar werk betreft. De drive die het plot aanstuurt, de stevige structuur, de aantrekkelijke personages en de berenkoude setting hebben zeker bijgedragen aan het enthousiasme van de lezers.

Toch vraagt deze snelle conclusie om een toets, bijvoorbeeld het lezen van  'Richting het kwaad' uit 2015. En wat blijkt? Dit zesde deel uit de Sandhamn-serie is inderdaad een stuk minder beklijvend. Hoewel het een keurig opgebouwd rechercheverhaal is waarin een kritische onderzoeksjournaliste letterlijk de mond wordt gesnoerd, is wijdlopigheid een spelbreker. 

Daarbij is de thematiek die zowel een politiek als een persoonlijk aspect heeft, zo weinig origineel dat je er nauwelijks commentaar op kunt geven. Er zijn al tig fictieboeken geschreven over organisaties en politieke partijen die xenofobie propageren. Ook van de karakters zijn er dertien in een dozijn: de iets te vermoeide werkende moeder, de flink drinkende gescheiden vader, de vrouw die balanceert tussen haar ex en haar nieuwe vriend, de weerbarstige tienerdochter... Een heldhaftige journaliste als levend personage zou de handen van de lezer wél op elkaar krijgen.

Toch moet je Viveca Sten prijzen om na zoveel schrijfjaren voor een nieuwe, meer dynamische aanpak te willen kiezen. De Scandi-liefhebber zul je niet horen mopperen!

★★1/2

IJzige val - Ulf Kvensler

Als je voor God wil spelen !

In de boeken van Ulf Kvensler zit veel felheid: spanning tussen de karakters, onderhuids of openlijk, strijd tussen de natuur en het individu maar ook het gevecht van de mens met zichzelf.

Waar in 'Het hoge noorden' de weersomstandigheden, de diepe afgronden en de giftige groepsdynamiek het bloed doen stollen, is in 'IJzige val' de vaderfiguur de aanstichter van het kwaad. Sinds zijn vrouw en dochter zijn omgekomen bij een huisbrand is de relatie tussen vader Fredrik en zoon Isak op z'n zachtst gezegd erg bekoeld. Als de ouder wordende kunstenaar zijn zoon en vriendin Madde uitnodigt in zijn villa op het eiland Fårö, verandert de idylle van de zomerse kust en de even warme ontvangst snel in ongezonde omgangsvormen.  

Thematiek
Belangrijke vragen in dit boek zijn: Hoe ver ben je bereid te gaan voor geld of materieel bezit? Is je moraliteit te koop? En hoe onethisch is degene die met de bankbiljetten zwaait en de ander daarmee onder druk zet? Lààt je jezelf corrumperen of is degene die corrumpeert de schuldige?

Meer dan voldoende stof om een roman mee te vullen of een nabespreking te houden! En toch... Deze Kvensler is té vaak wijdlopig. De overal aanwezige wining and dining is meestal functioneel maar wordt té breed uitgesmeerd. En het Riga-avontuur wordt eindeloos gerekt! Hoewel de karakteristieke felheid ook in deze tweede Kvensler zit, is ze een stuk minder overtuigend dan in 'Het hoge noorden'. 

Verrassende techniek

Bovendien heeft de auteur een ongewone romantechniek toegepast. Elke lezer kent de strategie van de tweede verhaallijn, een bondige kijk in het verleden die af en toe het hoofdplot onderbreekt en aan het eind zijn betekenis duidelijk maakt. De achterliggende lijn in 'IJzige val' wijst echter niet naar het verleden maar naar de toekomst. Hoewel de schrijver weinig expliciet is, zorgt deze aanpak onvermijdelijk voor spoilers. 

Als je de laatste bladzijde hebt omgeslagen komen er theater- en filmbeelden in je op: groteske scènes uit Shakespeare's toneelwerk, de over-the-top karakters uit de oud-Griekse tragedies en Kurtz, de onderkoning uit de cultroman 'Heart of Darkness' van Joseph Conrad. In Coppola's 'Apocalypse now' mocht Marlon Brando in de huid van deze gemene halfgod kruipen. De met het godendom flirtende Fredrik had best een understudy kunnen zijn van de Hollywood grootheid! 

En... was Ulf Kvensler in een vorig leven niet actief in de film- en tv-wereld?!

★★★

Zo veel leugens - Adele Parks

Grote gevolgen beginnen bij kleine keuzes ! 

De leugens uit het laatste vertaalde boek van Adele Parks zijn vooral onwaarheden die ontstaan wanneer iemand het contact met de werkelijkheid verliest. Simon, één van beide hoofdpersonages, heeft zijn drankgebruik niet meer onder controle. Hij ziet vrouw en vrienden als tegenstanders die hem dwarsbomen. Zíj zijn het die liegen!

Na verloop van tijd is zijn vrouw Daisy, een ordelijke lerares met normen en waarden, de wanhoop nabij. Een alcoholverslaafde ziet zichzelf nooit als een probleem. Bovendien is Simon niet in staat tot flexibel denken en handelen. Uiteindelijk zal zijn gezin merken dat ook dronkemansleugens verwoestende gevolgen kunnen hebben!

Adele Parks kan uitstekend inkijkjes in 'the human condition' verwoorden. Toch leidt het uitpluizen van de psyche vaak tot wijdlopigheid. En helaas zit de verhouding tussen beschouwing en intrige ook scheef. In dit boek is er ontzettend weinig voortgang, een tekortkoming die onvermijdelijk tot eentonigheid leidt. 

In het tweede gedeelte gaat het tempo voorzichtig omhoog om te eindigen in een climax die je halfweg het boek al ziet aankomen. Daarom kan je niet anders dan concluderen dat in 'Zo veel leugens' de dynamiek ondermaats is en de voorspelbaarheid groot. 

Wil je een geslaagde thriller schrijven, dan zijn er tal van collega-auteurs die je de weg kunnen wijzen. Hen lezen volstaat. Wil je een niet-spannende roman schrijven, dan is er meer diepgang en originaliteit nodig. Maar ook in dit genre is het plot/de handeling van essentieel belang. 

Aan het eind blijft vooral het idee hangen dat onze samenleving overmatig drinken tolereert en zelfs faciliteert. In misdaadverhalen zie je daar een spiegel van: twee vrouwen die een terrasje doen gaan aan de rode wijn, bij een dinertje thuis wordt steevast een fles ontkurkt, stressmomenten worden weggespoeld met alcohol enz. Een koud glas bruiswater kan op een warme dag ook heerlijk smaken! 

★★1/2 

Poolcirkel - Liza Marklund

Mierzoete melodramatiek !

'Poolcirkel' is een jaloersmakende naam voor een boekenclub! Toch is het niet zo dat de belangstelling van het uit vier scholieren bestaande lezerskransje zich alleen maar voedt met ijskoude boeken. Hun - overigens niet onverdeelde - belangstelling voor Nabokov, Sjöwall en Wahlöö, Twain... steekt bovendien schril af tegen de macho platvloersheid van het afgelegen plaatsje Stenträsk in het hoge noorden van Zweden. Toch is ook de sfeer tussen de meiden lang niet altijd sereen. 

Als tientallen jaren later het lijk van de spoorloos verdwenen Sofia Hellsten - één van het viertal - gevonden wordt, stelt zich opnieuw de waarom-vraag en vooral de wie-vraag. Was er een onbeantwoorde liefde in het spel? Heeft één van de Amerikaanse militairen op de naburige basis zich misdragen? Of is een asielzoeker zijn zelfbeheersing kwijtgeraakt? De schuld buiten de eigen groep leggen voelt comfortabel... zeker voor Carina, het haantje-de-voorste van de leesclub, die lid is van een xenofobe politieke partij. 

Hoewel er een interessant verband is tussen de gekozen boeken en de achtergrond van de clubleden, is de literaire uitwerking ervan te mager. Met thema's zoals afkomst, wortels, zich een buitenstaander voelen, tienersex en schoonheid die voortkomt uit lijden, wordt te weinig gedaan om de lezer te ontroeren of op een andere manier te verbinden met deze fictiewereld. Het tegendeel is zelfs waar: de personages baden in afstotende melodramatiek. Daarom is ook de heldin van dit verhaal een stereotype creatie!

Ondanks de tot de verbeelding sprekende titel, is 'Poolcirkel' een boek om snel te vergeten! Over deze (spannende?) roman lees je dat hij een episch gedeelte heeft én een spanningslijn. Dat is een haast onmogelijke combinatie. BA Paris heeft dit concept al eens uitgeprobeerd. Intussen is de Brits-Franse schrijfster wijselijk teruggekeerd naar de stijl waarin ze uitblinkt. Helaas levert de manier waarop Liza Marklund werkt langdradigheid en slaperigheid op! Binnen het Scandi-genre wordt ze moeiteloos weggespeeld door een reeks topauteurs zoals Viveca Sten, Ulf Kvensler, Michaela Bley enz. 

★★  

Wie het eerst liegt - Ashley Elston

 Ook spionnen hebben een zachte kant !

Evie Porter, het scherpzinnige hoofdpersonage uit dit boek, is een spion. Dankzij identiteitsvervalsing en sluwheid manipuleert ze zich een weg door de bedrijfs- en politieke wereld. Aan het nietsvermoedende 'target' ontfutselt ze de informatie waarop een schimmige opdrachtgever wacht. 

Achterhalen op welke manier financieel expert Ryan Summer zijn bedrijf runt, is deze keer haar geheime missie. Ze is goed in wat ze doet... maar hoe goed? En zal ze voldoende emotionele afstand kunnen houden om haar werk tot een succesvol einde te brengen?

Het is slim gezien van Ashley Elston om haar spion een sensitieve kant mee te geven. Op die manier kan de lezer zich gevoelsmatig hechten aan Evie. Haar harde kern, die een logisch gevolg is van een kansloze jeugd, overtuigt evenzeer. De origami-zwanen die ze maakt drukken beide kanten van haar persoonlijkheid uit: fijnzinnigheid én bijtend happen. Op weg naar de ontknoping blaast haar overredingskracht je weg en wordt ze de overlever die je zelf zou willen zijn. Evie Porter is een onvergetelijk personage!

Origami-zwaan

Hoewel Asley Elston met 'Wie het eerst liegt' haar debuut maakt in de fictiewereld van de volwassen lezers, is er van een beginnersaanpak geen sprake. Wel integendeel! Ze beheerst de dialogen, de opbouw, de taal en stijl als de beste. Hoewel de kans erg klein is dat je haar personages in het echte leven tegen het lijf loopt, ervaar je ze als herkenbaar en geloofwaardig. Eén minpuntje: wonderboy Devon lijkt soms 'to good to be true'. Hij slaagt er net iets te vaak in om zich in een handomdraai en op de juiste locatie te laten inhuren als (undercover) ober. 

Ook de spanningszoeker komt van het begin tot het einde aan zijn trekken. Bovendien is het plot op een onderhoudende manier complex. Dankzij de kracht van haar vertelstem en de originele invalshoek stijgt ze boven andere getalenteerde collega's uit! Deze thriller is geknipt voor vrouwelijke geesten... met een mannelijk randje!

★★★★1/2

The yacht - Sarah Goodwin - HarperCollins Publishers

Keeping up appearances !

(Nog niet vertaald)

Studentenvriendschappen lijken soms voor altijd! Maar mensen veranderen. Ze maken carrière, sommigen halen zelfs het grote geld binnen. Zo is er Libby die het zich kan veroorloven om een nieuwjaarsparty te houden op een luxe jacht aan de Middellandse-Zee. Eén van de gasten is Hannah. Met haar doorsnee baan en weinig imponerende outfit valt ze bij de yups uit de toon. Als de drank en het witte poeder rondgaan, vallen morele grenzen weg en zorgt de groepsdynamiek voor een giftige sfeer. 

Toch is het wachten op de volgende ochtend, wanneer het jacht stuurloos op zee drijft, om de fatsoensmaskers helemaal te zien vallen. Bij het ventileren van stress en wanhoop krijgt grove, kwetsende taal de overhand. Als iedereen begrijpt dat geld in deze noodsituatie geen enkele waarde heeft, eist Hannah haar plaats in de groep op. Helaas zitten een aantal ego's daar niet op te wachten. 

In een plot gedreven thriller is de oplopende spanning een belangrijke graatmeter. Op dit vlak scoort Sarah Goodwin altijd hoog. Wie van nagelbijtend houdt komt bij haar aan zijn trekken. 'I couldn't turn my brain off', zegt Hannah en dat geldt evenzeer voor de lezer.

Zoals te verwachten breekt op het onbestuurbare yacht het pleuris uit! En net als in 'Gestrand' zorgen de uit de hand gelopen interacties tussen de groepsleden voor veel verliezers. In beide boeken wordt deze doeltreffende romantechniek gebruikt.

Sarah Goodwin staat ook bekend om het levendig oproepen van de zeer kleine kanten van de mens. Hoewel je weet dat onze soortgenoten in roofdieren kunnen veranderen, is de confrontatie met haar personages altijd heftig. In het gezelschap van deze getalenteerde auteur voel je de vernedering, het machtsvertoon en de machteloosheid alsof je midden in de groep staat. Op eenzelfde manier maakt ze de hoogspanning die haar personages ervaren inzichtelijk en invoelbaar. Bij Goodwin is de lezer nooit een buitenstaander! 

★★★★

Sterrenstof - Martine Kamphuis

Niet alles staat in de sterren geschreven !

Een kortverhaal met de titel 'Sterrenstof' maakt je nieuwsgierig! Kosmische deeltjes die om de zon en de sterren cirkelen horen toch bij wetenschap?

Als je ontdekt dat de meeste personages geloven dat er meer is tussen hemel en aarde, wordt veel duidelijk. Bovendien kan ruimtestof 's nachts licht geven. En licht is net wat deze initiatiefnemers van transcendente trainingssessies in hun glazen bol zien... 

Op Goeree-Overflakkee, aan het zuidelijke eind van de bijbelgordel, leven twee geloven naast - en soms ook tegenover - elkaar: de streng gereformeerden en zij die via 'het derde oog' tot innerlijke wijsheid willen komen. Daar tussenin staat Wynona Post, WP voor de vrienden, met haar rationele kijk op de werkelijkheid. Als ze op zoek gaat naar de omstandigheden rond een verdacht overlijden, leert ze welke weg naar haar eigen toekomst zal leiden.

In 'Sterrenstof' zit iets teveel voorspelbaarheid die bovendien onvoldoende gecounterd wordt door de ontknoping. De spanningsopbouw en de slotscène mochten een stuk pittiger. Wat dit kortverhaal betreft ligt de kracht van Martine Kamphuis bij het beschouwende. WP's recherchewerk valt mooi samen met het inzicht dat het kwaad niet van de ene naar de andere generatie hoeft doorgegeven te worden. Om dat te beseffen heb je geen 'derde oog' nodig!

★★★ 1/2  

Heimwee naar morgen - Paul van Vliet

¡ Es como es !

Om een groot conferencier te eren mag je Shakespeare parafraseren:

Paul van Vliet is no more... ('But Cassius is no more'.)

Zijn warme, poëtische stem zal nooit meer live te horen zijn!

Wat blijft zijn o.m. de boeken waaronder dit 'Heimwee naar morgen', een autobiografisch verhaal waarin hij ons meeneemt naar de oorlogstijd, het gymnasium, majoor Kees tijdens de dienstplicht, het Leidsch Studenten Cabaret... maar vooral naar schijnbaar onbelangrijke levensmomenten die alleen door fijnzinnige zielen worden opgemerkt en vastgelegd.

Net als in zijn theatershows wisselt Paul van Vliet ook hier de grap af met de melancholie. Naast de soldatenhumor is er een rol voor Jet, de trotse zwerfkat, en voor de gestorven dromen van een Amerikaans-Frans echtpaar in Spanje. Als het over de desillusies van de Braziliaans-Nederlandse Josephine gaat, wordt de weemoed nog wat dieper. Een ander soort sfeer vind je bij de bewierookte rooms-katholieke doop van achterneefje Marc die uitmondt in een Peruaans wiegeliedje. 

Van een cabaretier mag je ook een dosis zelfreflectie verwachten. Een treffend voorbeeld hiervan is het hoofdstuk 'De humorist', waarin de komiek een jongere vorm van zijn alter ego ontmoet. Die dubbelganger houdt hem een niets verbloemende spiegel voor en confronteert hem met de vraag of hij trouw is gebleven aan de waarden van weleer. Paul is hier erg streng voor zichzelf!  

In dit kleine, grote boek overheerst de ontroering. Je kan je niet van de indruk ontdoen dat dit de gevoeligheid is van een mens die aan de laatste twee jaar van zijn leven begonnen is. Het opmaken van de eindbalans gaat zelden gepaard met vlagzwaaien. 

Mis je toch iets, dan kan dat alleen de warme, poëtische voorleesstem van Paul zijn. Intussen heb je wél geleerd dat niet alle dromen levensvatbaar zijn!

★★★★

Dodentunnels - Elly Griffiths

Het verdriet van de naamlozen ! 

In 'Dodentunnels' breekt Elly Griffiths een lans voor de daklozen. Zij doen haar personage Judy, een invoelende familierechercheur, denken aan soldaten die haveloos van het slagveld teruggekeerd zijn. Ook hebben ze een 'nom de guerre', alsof ze een schaduw zijn van zichzelf. Als twee van hen vermoord worden maakt Judy er een erezaak van om de dader in te rekenen.

Een andere, kleinere verhaallijn brengt ons bij de titel van dit boek. In een kalkstenen ondergrond worden merkwaardige botten gevonden. Ze lijken geopend te zijn om het merg eruit te kunnen halen. Archeologe Ruth Galloway vraagt zich verbijsterd af of ze te maken heeft met hedendaags kannibalisme. 

Het intrigerende onderzoek naar mensen die van de aardbol verdwenen lijken te zijn, baart de rechercheurs grote zorgen. Voeg daarbij de getuigen die het achterste van hun tong niet laten zien, en ook de lezer krijgt last van plaatsvervangende frustratie. Zoals we van deze doorwinterde schrijfster gewoon zijn, heeft ze dit complexe zoekplaatje perfect onder controle. En het idee dat de ondergrond een alternatief voor de bovengrond kan zijn, is mooi vormgegeven!

Eén minpuntje: de twee verhaallijnen ontmoeten elkaar deze keer op een  krampachtige manier.

Elly Griffiths is altijd prettig en zeer onderhoudend gezelschap! Naast sprankelende dialogen en boeiende historische weetjes is er vaak relativerende humor. Telkens opnieuw raakt ze haar personages met een toverstokje aan. Bovendien slaagt ze erin om steeds andere ramen te openen op mens en maatschappij! Deel 9 in deze Ruth Galloway-serie oogt nog bijzonder fris!

Zie ook 'De vrouw in het blauw'

★★★★

Het rijk van de Habsburgers - Martyn Rady

 Van feodale lappendeken tot multi-cultureel rijk ! 

Als je reist door Midden- en Oost-Europa of de Balkan, dan kom je voortdurend Habsburgse sporen tegen. Van Krakow tot Lviv, van Bratislava tot Maribor, van Triëst tot Novi Sad en Boedapest. En laten we vooral Wenen niet vergeten, het prestigeuze hart van het rijk waar de opmars van de Ottomanen gestuit werd en West-Europa zo uit de handen van de sultan kon blijven. 

De Habsburgers op de kaart en in het raam

Hoewel Rudolf I in de 13de eeuw de Habsburgers aan de macht bracht in het Duits-Roomse Rijk, was hij geen voorvader om héél trots op te zijn. In zijn oorkondes vervalste hij zijn eigen stamboom om zich te kunnen beroepen op een bloedlijn die terugliep tot in de Oudheid. Macht vraagt nu eenmaal om legitimatie. En elke Habsburger droomde van het keizerschap, van de kroon waarvoor je bij de paus in Rome moest aankloppen! Het prestigieuze glas-in-lood raam in de Weense kathedraal toont aan dat latere generaties Rudolfs oplichterij vergeven hebben! 

Ook de ethische leefregels van zijn opvolgers waren lang niet altijd om enthousiast over naar huis te schrijven. De kwaliteit was daarvoor te wisselvallig. Het boegbeeld Karel V was een - in zeer beperkte mate - conciliërende vorst, een bestuurder die ging luisteren naar wat de Cortes, het parlement in Castilië, en ook locale raden te vertellen hadden. Andere keizers voerden een ronduit dictatoriaal bestuur.

In naam van een roomse god

De Habsburgse vorsten hadden bovendien een heilig verbond met god, een lijntje naar het oude Rome dat het verdedigen van het roomse christendom tot een absolute prioriteit maakte. Luther werd vogelvrij verklaard, joden, protestanten en moslims werden zwaar vervolgd. De ene vorst was daarbij toleranter (Maximiliaan II) of rabiater (Filips II, Ferdinand II, Leopold II) dan de andere. Uiteindelijk bleek het gemilitariseerde catholicisme niet langer haalbaar!

In de loop van deze duizendjarige geschiedenis werden er uiteraard heel wat oorlogen tegen binnen- en buitenlandse vijanden gevoerd. Naast de gewapende strijd om gebiedsuitbreiding, de Spaanse invasie van de Nederlanden en de daarop volgende Dertigjarige oorlog..., hebben de Habsburgers ook dertig jaar lang militaire conflicten uitgevochten met de Ottomanen.

Aan alle macht komt een einde!

Van een strak gecentraliseerd bestuur was er in het Habsburgse Rijk nooit sprake. Dat had onder meer te maken met het erfrecht waarbij kroongebieden werden verdeeld onder de kinderen. De uitgestrektheid van het rijk was uiteraard een tweede reden. Toch waren het vooral de opkomst van nationalistische stromingen die riepen om natiestaten, samen met de emancipatie van de burgerij, die het keizerlijke gezag in de 19de eeuw ondermijnden. Het verliezen van WOI gaf uiteindelijk de genadeslag aan deze eeuwenoude dynastie!

Voor wie geen honderd jaar meer te leven heeft of over eindeloos veel quality time beschikt, is deze ingekorte versie van Martyn Rady's standaardwerk 'De Habsburgers - De opkomst en ondergang van een wereldmacht' een goed alternatief. Wil je alle ins and outs paraat hebben als je omhoog kijkt naar de tweekoppige adelaar op het dak van de Weense Dom, dan is eenzame opsluiting met de 444 blzn. dikke Rady je lot😉! 

 

★★★★1/2 

Moordende hitte - Sophie Wester

Desperate Housewives op drift !

Ontsporende groepsdynamiek is een beproefd recept in het thriller-genre! Plaats je plotacteurs in de juiste setting en de trammelant zal snel van zich laten horen. Als de wrijvingen uit de hand dreigen te lopen, dan ligt er een spannende intrige klaar die vraagt om verteld en gelezen te worden!

In Moordende hitte werken buurvrouwen samen bij de aanleg van een belevingstuin in de wijk. Conflict aanjagende elementen zijn: twee dames met een moeilijk verteerbaar verleden, een tiener met een enigszins riskante hormonale voorkeur, een grofgebekte echtgenoot met haantjesgedrag, slordig poepende hondjes en een poezendrama. Meer dan genoeg stokken om in het hoenderhok te gooien... vooral als je er nog enkele geheimen en wat roddel aan toevoegt! 

Hoewel dit debuut verrast door een hechte structuur, een gelijkmatig opgebouwd plot, gestaag (soms iets te traag) oplopende spanning en een originele tuinbiotoop, heeft het wel een aanzienlijk Desperate Housewives gehalte. Als je deze toonzetting vergelijkt met hun laatste boek Schaduwkant, hebben de dames Wester een enorme stap gezet. Waar Schaduwkant confronteert en je aanzet tot nadenken over een ethische kwestie, zorgt Moordende hitte enkel voor entertainment. Hoewel hier zeker enthousiaste lezers voor gevonden kunnen worden, zindert een goed boek na zonder smeltende thermometer! 

★★★

De duik - Sara Ochs

 Ontspoorde groepsdynamiek !

Van een boek als 'De duik' mag je verwachten dat het een variatie is op het thema 'bedrieglijk paradijs'. Sara Ochs laat je niet lang watertanden bij de tropische cover of het leven van de duikinstructeurs in het Thaise resort. 

"Mensen zoals wij reizen om iets te vinden of om zich voor iets te verstoppen", zegt de sproetige Neil tegen Brooke, een succesvolle influencer. De toon is meteen gezet!

Met het vorderen van het verhaal wordt de sluier die over de personages hangt opgelicht. Wat je ontdekt roept nieuwsitems op over Westerlingen die om de verkeerde reden naar Thailand reizen, een land waar je onder de radar van politie en justitie kunt blijven. Hoewel de redenen voor het onderduiken kunnen verschillen, blijft het profiel van de bestemming hetzelfde.

Ondanks de interessante stoffering van het verhaal wordt 'De duik' iets te snel voorspelbaar. Bovendien heeft de drijfveer van één van de kwade geesten geen rechtstreekse link met het leed dat dit personage is aangedaan. Meer hierover zeggen zou jullie leesplezier bederven. Het is ook merkwaardig dat hetzelfde personage een hoofdstuk verder is veranderd van een losgeslagen, irrationele roeper in een lucide, weldenkend wezen dat de eigen, nog niet afgekoelde, argumenten onderuit haalt. Niet zo goed voor de geloofwaardigheid... Ook de schrijfstijl van Sara Ochs kan nog wat minder hoekig. 

Hoewel het plot je in de ban houdt, is het vooral de onderliggende les van de auteur die je bijblijft: te snelle conclusies leiden tot onwaarheden en zelfs tot het onterecht demoniseren van mensen! Dit is meteen de maatschappelijke dimensie van het boek.

Wat de setting, de achtergrond van de personages en de groepsdynamiek betreft, kun je 'De duik' bijna een spiegel noemen van Lucy Clarke's 'Onderstroom'. Toch is er een belangrijk verschil. In 'Onderstroom' hebben de plotacteurs zoveel psychologische diepgang dat ze de lezer in een waas van ontroering achterlaten. Lucy Clarke is een meester in het tekenen van de 'human condition' die ons op een complexe en vaak strijdende manier met het leven verbindt. Zij bewijst dat je ook diep kunt graven in een plot gedreven boek! Andere voorbeelden van dit laatste idee zijn 'De perfecte zoon' van Freida McFadden en 'Niet meer terug' van Jo Spain.

Waarom wordt de geweldige Lucy Clarke niet meer vertaald??

En andere vraag is of je een auteur moet vergelijken met de absolute top van het genre waarin hij of zij actief is. Bij belezen mensen dringt deze vergelijking zich meestal spontaan op. Zonder meteen het hakbijl boven te halen (tenzij het echt nodig is), lijkt het mij eerlijk en juist om elk van hen een duidelijke plaats te geven. 

Niet iedereen kan een gouden plak winnen!

Noot: Lees meer over ontspoorde groepsdynamiek in 'Tijgerlelie' van Marion Pauw en 'Gestrand' van Sarah Goodwin.

★★★1/2

De vrouw in de scherven - Naomi de Meer

Beschadigde zielen vergeten niet !

Een psychologe die een spannend verhaal schrijft, daar mag je iets van verwachten! Het unieke perspectief van een vrouw die in therapie gaat omdat ze een spiegelfobie heeft, is al veel belovend. Lezen zou altijd je horizon moeten openen!

Als de behandelende zielenknijpster Evi zelf verontrustende signalen opmerkt die met spiegels te maken hebben, begint ze te twijfelen aan haar eigen psychische gezondheid. Je zou verwachten dat deze verwarring op weg naar de climax een rol gaat spelen maar dat is niet zo. Toch had het balanceren tussen waan en werkelijkheid een interessant spanningsveld kunnen opleveren. In plaats daarvan heeft de schrijfster voor een klassieke, weinig verrassende actieontknoping gekozen. Elke lezer weet dat in dit genre heldinnen niet sterven! 

Toch moet je vaststellen dat Naomi de Meer veel potentieel heeft. Prettige taal en stijl, gedoseerde stoffering, psychologische diepgang en leerrijke inkijkjes in haar beroepskennis verdienen een plek op haar kwaliteitenlijstje. Wellicht is de tijd nu rijp voor het grotere werk, een strak gecomponeerde thriller in de stijl van b.v. Sophie Wester, Chantal van Mierlo of Marieke Damen!

★★★ 

Schaduwkant - Sophie Wester

Als het geluk op is, verlies je je onschuld !

In het middelpunt van dit spannende verhaal staat de driftige, rebelse tiener Mick, die nog steeds rouwt om de dood van zijn vader. Weduwe Ellen, daarentegen, heeft drie jaar later haar leven opnieuw op de rails. Die twee-sporen-levensstijl zorgt voor heftige woordenwisselingen tussen moeder en zoon. Bovendien worden er in deze sfeer van wantrouwen geen vertrouwelijkheden meer uitgewisseld. En daar worden opvoeders zenuwachtig van!

Een tweede element dat de boel op scherp zet, is de foute groepsdynamiek in het vriendenclubje van Mick. Stap voor stap dagen deze jongens elkaar uit in het verleggen van grenzen. In de 'No fear Club' maakt vriendschap plaats voor haantjesgedrag en krijgt Mick een bedenkelijke reputatie. Als op een schoolreis naar Texel de hang naar kicks onweerstaanbaar blijkt en een manipulatief kreng de touwtjes in handen krijgt, is de voorraad geluk van deze wapenbroeders op!  

Het meest opvallende aan dit verhaal is het thema van de complexe relatie tussen bloedbanden en loyaliteit. Deze moeilijk te verliteraturen maar uiterst boeiende invalshoek vind je ook in 'De perfecte zoon' van Freida McFadden. Omdat deze New Yorkse - die bovendien een hersenarts is - voor een extremere geest heeft gekozen dan die van Mick, kon zij de innerlijke strijd van de moeder intensiveren. Die sneed de lezer de adem af. Iemand die aan de top van het psychologische thrillergenre staat, is erg lastig te evenaren! Wel slaagt Sophie Wester erin om de morele keuzes die Ellen op Texel en later thuis maakt, geloofwaardig te verwoorden. Dat is al een hele klus!

Ook de passages die de grensverleggende uitdagingen van de 'No Fear Club' visualiseren, zijn origineel en sterk. En de stressvolle pogingen van de moeder om de communicatielijn met haar zoon open te houden, raken de lezer. Sophie Wester is goed in het creëren van invoelbaarheid. Die loopt in beide richtingen: van de auteur naar haar personages en van de plotspelers naar de lezende toeschouwer. Dat blijkt onder meer uit de manier waarop ze de grillige, wankele pubergeesten tot leven brengt. 

'Schaduwkant' toont aan dat een plot gedreven boek perfect te combineren is met psychologische en ethische diepgang! Als dat je lukt zijn vallende sterren je beloning! 

★★★★

Zie ook het debuut Moordende hitte